ادراک جنینبا مراجعه به آیات قرآن کریم درمی‌یابیم که ـ جز در موارد اعجازآمیز ـ جنین از دانشی که افراد بشر آن را دانش می‌دانند، برخوردار نیست؛ اما این‌گونه نیست که جنین هیچ درکی نداشته باشد. تحقیقات جدید دانشمندان و پژوهشگران، نشانگر آن است که جنین قابلیت تأثیرپذیری از محیط خارج را دارد و می‌تواند به نوعی با این محیط، خصوصاً با مادر خود، ارتباط برقرار کند. ۱ - ادراک جنین از محیط اطرافیکی از مراحل زندگی انسان، دوره جنینی است. بدیهی است که ـ جز در موارد اعجازآمیز ـ جنین از دانشی که افراد بشر آن را دانش می‌دانند، برخوردار نیست و این موضوع به صراحت در آیه ۷۸ سوره نحل نیز تأیید شده است، اما این‌گونه نیست که جنین هیچ درکی نداشته باشد. تحقیقات جدید دانشمندان و پژوهشگران، نشانگر آن است که جنین قابلیت تأثیرپذیری از محیط خارج را دارد و می‌تواند به نوعی با این محیط، خصوصاً با مادر خود، ارتباط برقرار کند. ۱.۱ - توانایی شنیدنجنین بعد از دمیده شدن روح، توانایی شنیدن صداهای اطراف خود را دارد. بنابراین این تصور که فرزند در رحم، از هر حیث، محصور شده، و از دنیای خارج بی‌خبر و بیگانه است، با واقعیت سازگاری ندارد. ۱.۲ - توانایی دیدناما درباره دیدن، می‌توان گفت که این امر امکان ندارد؛ زیرا برای افراد معمولی دیدن، فقط با چشم امکان‌پذیر است و طبیعتاً، جنین نمی‌تواند جایی را ببیند. ۱.۳ - توانایی یادآوری ادراکات قبلیبا این‌که جنین توانایی درک برخی مسائل را دارد، ولی توانایی یادآوری آن‌چه را که درک کرده، در سال‌های بعد ندارد. در مورد ماه‌های ابتدایی بعد از تولد نیز، تقریباً تمام آن‌چه اتفاق افتاده، از خاطره افراد محو می‌شود. ۱.۴ - داستانی از ابنسیناالبته در این باره داستانی از «ابوعلی سینا» نقل شده که در آن آمده، او به یاد می‌آورده که در هنگام شیرخوارگی، مادرش برای حفاظت از او، از «الک» استفاده کرده است؛ ولی این داستان چندان قابل اعتماد نیست؛ چراکه اگر نبوغ او را علت این یادآوری بدانیم، باید بگوییم که افراد دیگری هم بوده‌اند که همچون او نابغه بود یا از او قوی‌تر بوده‌اند؛ ولی از آن‌ها چنین چیزی نقل نشده است. ۲ - دیدگاه معصومانناگفته نماند که درباره معصومان (علیه‌السلام) قضیه با آن‌چه گفته شد، متفاوت است. ۲.۱ - روایتی از امام باقرامام باقر (علیه‌السلام) در این زمینه می‌فرماید: «لَا تَتَکَلَّمُوا فِی الْإِمَامِ فَإِنَّ الْإِمَامَ یَسْمَعُ الْکَلَامَ وَ هُوَ جَنِینٌ فِی بَطْنِ أُمِّه...»؛ [۲]
صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل‌محمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم)، ج۱، ص۴۵۶، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.
«درباره نصب و تعیین امام یا درباره اوصاف او نظر ندهید؛ زیرا امر امامت، برتر از این است که عقل شما به آن برسد. امام در حالی که به صورت جنین در شکم مادرش قرار دارد، سخنان را می‌شنود». [۳]
مجلسی، محمدباقر، مرآة العقول فی شرح اخبار آل‌الرسول، محقق و مصحح:رسولی، سید هاشم، ج۴، ص۲۶۷، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.
حال، وقتی امام در حالت جنین، چنین توانایی داشته باشد، قطعاً توانایی او در دیدن و شنیدن، پس از تولد، به همین منوال یا در سطح بالاتری از این حالت قرار خواهد داشت. ۳ - تفاوت شنیدن امام با شنیدن افراد عادیالبته بین شنیدن امام و شنیدن افراد عادی تفاوت زیادی وجود دارد. افراد عادی ادراک ضعیفی از صداهای اطراف خود دارند؛ در حالی که امام، نه فقط می‌شنود، بلکه ادراک کامل از مدرکات خود دارد و توانایی یادآوری آن را دارد؛ ازاین‌رو در روایت مذکور، امام باقر (علیه‌السلام) یکی از ویژگی‌های مخصوص امام معصوم را، شنیدن سخنان اطرافیان در حالتی که جنین است، بیان کرده است. ۴ - یادآوری یک نکتهلازم به ذکر است که برای برخی پیامبران توسط آیه قرآن ثابت شده است که به خواست خداوند، بلافاصله پس از تولد، توانایی برقراری ارتباط با دیگران داشته؛ به گونه‌ای که هم می‌شنوند و هم سخن می‌گویند. ۴.۱ - سخن خداوند متعالخداوند درباره حضرت عیسی (علیه‌السلام) می‌فرماید: که او پس از تولد، به مادر خود دلداری داده و بعد از آن، با سخن گفتن با مردم، به پاکی مادر خود و پیامبری خود اشاره کرده است. نتیجه این‌که برای افراد عادی، وجود این توانایی خاص در حالت جنینی و نیز ماه‌های ابتدایی بعد از تولد، اثبات‌پذیر نیست. ۵ - پانویس۶ - منبعپایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «ادراک جنین»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۳/۱۹. |